Padejler

Предложный Падеж (hakkında) 
Bu padejin Türkçe'de tam karşılığı bulunmamaktadır. ''Hakkında'' olarak çevirilir.
Bu padejin soruları о ком (a kom) (kim hakkında),о чём (a çom)(ne hakkında), гдe (gde)(nerede) dir.
Cinslere göre aldığı son ekler:
Erkek isimler :
Sessiz harf ve  ь ile biten erkek isimler -e ekini alırlar.
Dişi isimler:
а ve я  ile soran eren dişi isimler е ekini alırlar.  ь ile sona eriyorsa da и alırlar.
Not: Orta cins isimler erkek isimler gibi çekilir.


Çoğul Çekim
Daha önce de söylediğimiz gibi kelime çoğul çekilirken cinsi önemli değildir.
Sessiz harf ve "a" ile biten bütün kelimelerin sonuna "aх" eklenir. "ь" ve "я" ile biten kelimelerin sonuna ise "яx" eklenir.


Şahıs zamirleri 
обо мне
о тебе
о нём / о ней
о нас
о вас
о них

İnstrumental (ile hali) Творительный Падеж 

İsimlerin instrumental durumu, bir şeyin yapılmasını sağlayan nesne veya bir insanı göstermektedir. Yani bir şey vasıtasıyla bir eylemin yapılmasıdır.

Erkek İsimler : 
Tekil durumda bir sessiz harf ile т, л, н ,с  vs. sona eren isimlere  -ом takısı eklenir.
Nom.          İnst.
стол          столом 
брат          братам 
студент    студентомм
иван          иваном 
нож           ножом
молоток    молотоком 
вечер        вечером 
отец         отцом

ь ve й  ile sona eren erkek cins isimlerde ь ve й düşer yerine,  ем eki gelir.
Nom.            İnst.
учитель    учителем 
писатель  писателем 
рояль        роялем
чай           чаем 
дождь      дождём 
словарь    словарем 
герой       героем

Я горжусь братом. (Kardeşimle gurur duyuyorum.)
Я режу хлеб ,сыр, мясо ножом. (Ekmeği, peyniri, yağı bıçakla kesiyorum.)
Я вбиваю гвоздь молотком. (Çiviyi çekiçle çakıyorum.)
Это погиб героем. (O kahraman olarak şehit oldu.)

Dişi İsimler:
"a" harfi ile sona eriyorsa "a" düşer; "ой" eklenir.  "я" ile sona eriyorsa  "я" düşer; "ей" eklenir.
Nom.        İnst.
ручка      ручкой  
вилка      вилкой  
школа    школой  
книга      книгой  
неделя   неделей 
тётя      тётей 
буря      бурей 
Россия  Россией
семья   семьёй

Я пишу карандашом.( Kalem ile yazıyorum.)

"ь" ile biten dişi kelimelere "ю" eklenir.
Nom.      Inst.
осень    осенью 
мысль   мыслью 
ночь      ночью

Я пишу ручкой. (Kalemle yazıyorum.)
Осенью идёт дождь. (Sonbaharda yağmur yağar.)
Ночью темно. (Gece karanlıktır.)
Я ем вилкой и ложкой. (Çatal ve kaşıkla yemek yerim.)
Я ем суп ложкой. (Çorbayı kaşıkla içerim.)

Nötr isimlerde "o" ve "e" harfi ile bitiyorsa, "м" eklenir.
Nom.         İnst.
слово       словом
окно        окном 
место       местом
 лето         летом  
здание     зданием 
 поле        полем   
море        морем
ружьё      ружьём 
здание    зданием

Я стреляю ружьём. (Tüfekle nişan alıyorum.)
Я еду морем. (Deniz yoluyla geliyorum.)

İnstumental (ile hali) Çoğul Durumu
Sert ve yumuşal harfle biten isimler (her cinsten) çoğul durumunda datif durumunda aldıkları eklere ам, ям, и eklenerek çekimlenir.
Nom. tekil     Dat. Çoğul      Inst. Çoğul
класс             классам           классами 
студент        студентам      студентами 
книга            книгам           книгами
стол              столам           столами
окно              окнам            окнами 
девушка        девушкам       девушками

Yumuşak işaret ile biten isimler erkek ve dişi cinsinde ve "я"  ve "e" harfleri ile biten tüm isimler "ями" son ekini alırlar.

Nom. tekil     Dat. Çoğul         Inst. Çoğul
неделя           неделям              неделями
 здание           зданиям             зданиями
автомобиль  автомобилям     автомобилями 
словарь         словарям           словарями
дверь             дверям               дверями


"и"  ile biten beş tane isim istisna oluşturmakta ve "я" eki yerine "ь" ekini almaktadır.
Nom. çoğul       Inst.çoğul
дети                   детьми 
люди                 людьмии 
лошади             лошадьми
дочери              дочерьми 
двери                дверьми


Я горжусь  дочерьми. (Kızlarımla gurur duyuyorum.)
Недельми нет дождя/дождей. (Haftalardır yağmur yağmıyor.)
Весь город полон зданиями. (Bütün şehir binalarla dolu.)
Я пользуюсь когда перевожу словарями. (Çeviri yaparken sözlük kullanıyorum.)


Akuzatif Hal (-i hali) Винительный Падеж 

Erkek cins cansız ,orta ve dişi cinslerden ve "-ь" ile biten kelimeler eksizdir.
трамвай ,  тетрадь  , лошадь...

-а ve -я  ile biten tüm erkek/dişi isimler   -у veya  -ю alır.
Это мужчина и женщина. (Bir kadın ve bir erkek.)
Я увидел  мужчину и женщину (Bir kadın ve bir erkek gördüm)

Erkek cins sessiz ile bitenler  -й ve -ь  ile biten tüm canlı isimler   -а veya -я takısı alırlar. (Bu isimlerin -i hali, -in halinin aynıdır.)

Это Антон и Сергей. (Anton ve Sergei)
Я встретил Антона и Сергея. (Anton ve Sergei ile bir araya geldim.)
Это учитель. (Bu öğretmen.)
Я видел учителя. (Öğretmeni gördüm.)

Tüm cinslerin, cansız isimlerinin çoğul durumu yalın hal ile aynıdır.
Это столы ,словарй, трамвай ,кресла ,моря, книги , тетради ...

Erkek ve dişi tüm canlı isimlerin -i hali; -in halinin aynısıdır.
Это женщины и мужчины. (Kadın ve erkek)
Я видел женщин и мужчин. (Kadını ve erkeği gördüm.)
Это лётчицы героини. (Bu kahraman pilot.)
Я видел лётчиц- героинь. (Kahraman pilotu gördüm.)

Sessiz bir harf ile biten, -й ya da -ь ile biten erkek cins canlı isimler; -ов, -ев, -ей takılarını alırlar.
Это лётчики-герон. (Kahraman pilot.)
Я видел лётчиков-героев. (Kahraman pilotları gördüm.)
Это учителя. (Öğretmen.)
Я видел учителей. (Öğretmenleri gördüm.)

-ь ile biten dişi canlı varlık isimleri ; -ей takısını alırlar.
Это лошади.(Bu at.)
Я видел лошадей (Ben atları gördüm.)

Buraya kadar yazılanları soru-cevap şeklinde örneklendirdim, bu soruları Russian in Exercises kitabından alıntıladım. Dileyen bu kitabı elinin altında bulundurmalı bence, bayağı yararlı oluyor. Dil bilgisini kavramak için iyi bir kitap.

1- Ты знаешь мою сестру?
Да, я знаю твою сестру.
2- Где моя книга ? Ты видел мою книгу?
Нет, я не видел твою книгу
3- Вы знаете моего друга?
Да я хорошо знаю твоего  друга.
4- Вы знаете нашу новую студентку?
Да мы хорошо знаем эту новую студентку.


Dativ Durumu : Дательный Падеж (-e hali)
Yapılan işi, nesneyi gösterir ya da sahiplik belirtir. Türkçede ise bana, sana, ona şeklinde anlamlara gelmektedir.
Çekimde -e halidir. Aynı zamanda kendisine karşı bir eylem yöneltilen kişiyi göstermektedir.


Erkek isimler : 
Sert sessiz ile sona eren isimlere -у eklenir.
Nom.tekil    Dat. tekil
друг             другу (arkadaş)
стол             столу  (masa)
брат             брату  (erkek kardeş)
карандаш     карандашу (kurşun kalem)


Yumuşak işaret (ь) ile sona eren isimlerde ise; ь düşer ve ю eklenir.

Nom.tekil         Dat.tekil
портфель          портфелю   (evrak çantası)
день                 деню  (gün)
словарь           словарю   (sözlük)
учитель            учителю  (öğretmen)
препадаватель  препадавателю (akademisyen)


Dişi isimler :

"a" ve "я" ile sona eren dişi isimlerde; "a" ve "я" düşer ve "e" harfi eklenir.

Nom.tekil           Dat.tekil
девушка           девушке (genç kız)
сестра              сестре (kız kardeş)
тётя                  тёте  (teyze)
няня                  няне (nine)


ь ile biten dişi isimlerde ise  ь düşer yerine и eklenir.

Nom.tekil   Dat.tekil
ночь            ночи  (gece)
очередь     очереди  (bölüm,kısım)
дверь         двери (kapı)


ия ile biten bazı isimlerde ise;  я düşer yerine и gelir.

Nom.tekil       Dat.tekil
фотография     фотографии   (fotoğraf)
фамилия          фамилии  (soyad)
 история          истории (tarih)


Nötr isimler :
o ve e ile biten isimlerde, o düşer y gelir, e düşer ю  gelir.

Nom.tekil       Dat.tekil
окно               окну (pencere)
место             месту (yer,mevkii)
поле               полю  (saha, zemin)
море              морю(deniz)



я (ben)   > мне  (bana)
ты (sen) > тебе  (sana)
он (o)     > ему  (ona) (erkek)
она         > ей   (dişi)
мы (biz)  > нам (bize)
вы (siz)    > вам  (size)
они(onlar)  >  им (onlara)



 DATİV (-e hali)  İSİMLERİN ÇOĞUL DURUMU

 İsimlerde tüm cinslerde bir sessiz harf ile ve a, o ile bitiyorsa -am  ekini alır.


N. Tekil         D.çoğul
класс           классам  
студент       студентам  
ученик        ученикам  
улица          улицам  
река             рекам    
женшина    женшинам  
окно            окнам  
дело            делам
слово          словам


İsimlerde tüm cinslerde ь, е ,й ve  я ile bitiyorsa;  -ям ekini alır.
N.tekil              D.çoğul
словарь           словарям
автомобиль    автомобилям
музей               музеям
неделя             неделям
 фамилия        фамилиям
трамвай          трамваям
поле                полям
мнение           мнениям
здание            зданиям