Rusça’da fiillerin iki türlü çekimi vardır, I.çekim (-e çekimi) ve II.çekim (-и çekimi)dir.
Tabiiki bu kurala uymayan istisna fiiller vardır, onları bir kurala oturtamayız ezberlenmesi gerekir.
1 - Первая спряжение( I. çekim) -e çekimi
Я à -у / - ю
Ты à-ешь
он она à -ет
мы à -ем
вы à -ете
они à -ут / -ют
Fiillerin son çekimi –e çekiminde görüldüğü gibidir.
Örnek: читать fiili okumak anlamına gelmektedir. 1.çekim kullanılır.
я читаю мы читаем
ты читаешь вы читаете
он\она читает они читают
-и çekimi olup –e çekimi gibi çekilen bazı fiiller de istisna olarak vardır :
брить(tıraş olmak) ve стелить( bir şeyi yere sermek) bu istisna fiillerdir.
Mastar hali –еть , -ать, -оть, -уть ile biten fiiller –e çekimidir.
Mastar hali –еть ile biten fiillerden yalnız 7 tanesi –и çekiminde çekilir. Bunları –и çekimini anlatırken yazacağım.
2- Вторaя спряжение (II.çekim) – И çekimi
Я -у / - ю
Ты -ишь
он она -ит
мы -им
вы -ите
они -aт /-ят
Mastar hali -ит ile bitenler –и çekimindedir. Yalnız bazı istisna fiiller de vardır.
İstisna: Mastar hali –eть ile biten fiillerden 7 tanesi –ит çekimindendir:
видеть, ненавидеть, обыдеть, зависеть, терпеть, вертеть.
İstisna: Mastar hali –aть ile biten fiillerden dört tanesi bu çekime aittir:
гнать, слышать, держать , дышать.
Хотеть : я хочу бежать : я бегу
ты хочешь ты бежишь
он - она хочет он - она бежит
мы хотим мы бежим
вы хотите вы бежите
они хотят они бегут
Akılda tutulması gereken bir bilgi:
–и çekimi olan fiillerde harf değişimi sadece я’da olur.
-e çekimi olan fiillerde ise harf değişimi sonuna kadar devam eder.
No comments:
Post a Comment