Wednesday, February 12, 2014
Kelime nasıl çoğul çekilir ?
Türkçe’de 5, Rusça’da ise 6 tane hal vardır.
1. Yalın hal : именительный падеж (imenitelni padej)
2. –in hali : родительный падеж (raditelni padej)
3. –de hali(datif) : дательный падеж (datelni padej)
4. –i hali (akuzatif) : винительный падеж (vinitelni padej)
5. İle hali (enstürimantal) : творительный падеж (tvaritelni padej)
6. Hakkında : предложный падеж (predlojni padej)
KELİME NASIL ÇOĞUL YAPILIR ?
1. Yalın hal : именительный падеж
İsimlerin nominatıv (yalın) durumunda çoğul çekimi ve aldıkları son ekler.
Erkek isimler :
к,ч ,х ,ш, щ ,ж, ц, г harflerinden sonra "и" harfi eklenir.
ь - и
Diğer sessiz harflerden sonra ise, ы getirilir.
учебник - учебники
студент - студенты
музей - музеи (burada 2 sesli harf yanyana olduğu için arada y varmış gibi okunur –muzeyi- )
словарь -словари (ь düşer yerine и gelir)
ÖNEMLİ : ш, ж yanındaki harf okunurken ‘ı’ gibi duyulur :
Жизнь – jıyzın
İSTİSNA: Sonuna çoğul formunda а alan 5 tane erkek kelime vardır :
Дом - дома (ev)
лес - леса (orman)
город - города (şehir)
вечер - вечера (akşam)
поезд - поезда (tren)
Dişi kelimeler çoğul durumunda :
а - ы
я - и
ь - и dönüşürler.
Yalnız burada da son hecedeki sessiz harfe dikkat etmek gerekir. Erkek cins kelimelerde olduğu gibi dişilerde de к,ч ,х ,ш, щ ,ж, ц, г harflerinden sonra "и" harfi eklenir.
ваза - вазы
книга - книги
неделя - недели
Nötr kelimeler çoğul durumunda :
о - а
е - я
ие- ия dönüşürler.
здание - здания
мнение - мнения
письмо - письма
море - моря
İSTİSNA: палто(palto-palto) ,радио(radiyo- radyo), метро(mitro-metro) çoğul çekiminde yabancı kelimeler oldukları için değişmezler.
Not : ь ile biten kelimeler dişi veya erkek olabilirler. Bu kelimeler istisnadır, ezberlemek gerekir. İleride bu istisna kelimelerin hepsini göreceksiniz.
İSTİSNA: O harfi ile biten bazı nötr kelimeler çoğulda а yerine и ile biter.
уха - уши (kulak)
плечо - плечи (omuz)
колено - колени (diz)
веко - веки (göz kapağı)
яблоко - яблоки (elma)
Исключения (isklyuçeniya - İstisnalar)
Yukarıda anlattığım çekimlere uymayan 9 tane istisna olan kelime vardır.
время - времена (zaman)
имя - имена (isim)
знамя - знамёна (sancak)
племя - племена (kabile)
темя - темена(bıngıldak)
бремя - бремена (sorumluluk-mesuliyet)
стремя - стремена (üzengi)
семя - семена (tohum)
пламя- пламёна( ateş)
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
merhaba. dişi cins isimleri çoğul yaparken а=ы'ya dönüşür diye bir kural yok. a'dan önceki sessiz к,ч ,х ,ш, щ ,ж, ц'den biriyse (г'yi unutmuşsunuz) и alması gerekir. saygılar.
ReplyDeleteYorumunuz için teşekkürler. Hatayı anladım ve düzelttim. Gözden kaçırmışım... :)
Delete